Kajetan Sołtyk
Kajetan Sołtyk
Herb Kajetan Sołtyk
Data urodzenia	12 listopada 1715
Data śmierci	30 lipca 1788
biskup krakowski
Okres sprawowania	1758 - 1788
Wyznanie	katolickie
Kościół	łaciński
Prezbiterat	3 sierpnia 1738
Nominacja biskupia	22 września 1749
Sakra biskupia	1756
Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława

Kajetan Ignacy Sołtyk herbu Sołtyk (ur. 12 listopada 1715 w Chwałowicach – zm. 30 lipca 1788 w Kielcach ) – biskup koadiutor od 1749 , biskup kijowski od 1756 , biskup krakowski od 12 marca 1759 .

Spokrewniony blisko z Potockimi , protegowany prymasa Teodora Potockiego , odbył studia teologiczne w Rzymie . Od 1736 kanonik gnieźnieński , w 1749 objął koadiutorę biskupstwa kijowskiego, na które nominowany został w 1756 , w 1759 wyniesiony na biskupstwo krakowskie. Sakrę biskupią przyjął 9 listopada 1749 w kościele św. Jana w Toruniu z rąk Wojciecha Stanisława Leskiego . Był stronnikiem dynastii Wettynów , zbliżonym do obozu politycznego Henryka Brühla i Jerzego Augusta Mniszcha . Był zaciekłym wrogiem Czartoryskich , w czasie ostatniego bezkrólewia był duszą oporu przeciw kandydaturze Stanisława Augusta Poniatowskiego , ostrzegał posła rosyjskiego Hermana Karla von Keyserlinga przed zamysłami reformatorskimi Familii . Po elekcji pozornie pojednał się z królem.

Na Sejmie Repninowskim 1767 nie uznał jednak dyktatu posła rosyjskiego Nikołaja Repnina w sprawie narzucenia Polsce tzw. traktatu gwarancyjnego, który dawałby prawno-formalną podstawę do ingerencji Rosji w wewnętrzne sprawy Polski, za co wraz z trzema innymi senatorami 14 października 1767 roku wraz z: hetmanem polnym koronnym Wacławem Rzewuskim , jego synem posłem podolskim Sewerynem Rzewuskim oraz biskupem kijowskim Józefem Załuskim został uwięziony na rozkaz Repnina podczas trwania sejmu i wywieziony do Kaługi skąd powrócił dopiero w 1773 . Gwałt ten stał się jedną z przyczyn katalizujących zawiązanie przez szlachtę konfederacji w Barze ( konfederacja barska ). Repnin ogłosił, że uwięził ich za obrazę majestatu Katarzyny II . Porwany Sołtyk zdołał jeszcze wydać manifest w którym wzywał do modlitw o całość wiary i utrzymanie wolności narodowych.

Wróciwszy w 1773 , entuzjastycznie witany przez naród, próbował organizować opór przeciw uznaniu pierwszego rozbioru. Rychło popadł w melancholię, potem obłęd i wdał się w gorące spory z kapitułą krakowską, które zaprzątnęły uwagę Rzeczypospolitej i spowodowały usunięcie go od obowiązków biskupich. Monografię apologetyczną S. napisał Rudnicki ( 1906 ), bardziej krytycznie potraktowali jego charakter Konopczyński i Skałkowski.

W 1779 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława ^[1]. W 1757 odznaczony Orderem Orła Białego . ^[2]

W 1782 Stanisław August Poniatowski i Rada Nieustająca ubezwłasnowolnili biskupa, ogłaszając iż postradał on zmysły.

Przypisy

Poprzednik Andrzej Stanisław Załuski

Książę siewierski 1758 - 1788

Następca Feliks Turski

Poprzednik Samuel Jan Ożga

Biskup kijowski 1756 - 1758

Następca Józef Andrzej Załuski

Poprzednik Andrzej Stanisław Załuski

Biskup krakowski 1758 - 1788

Następca Feliks Turski