Krystyna Maria Burbon,
fr.
Christine de France lub Chrétienne,
wł.
Maria Cristina di Francia lub Madama Reale (ur.
10 lutego
1606
, zm.
27 grudnia
1663
) –
regentka
Sabaudii
w latach
1637
-
1663
.
Urodziła się w
Paryżu
jako córka króla
Francji
–
Henryka IV Burbona
i jego drugiej żony –
Marii Medycejskiej
. Była młodszą siostrą króla
Ludwika XIII
i
Elżbiety Burbon
, królowej
Hiszpanii
. Była starszą siostrą Mikołaja i
Gastona
, książąt
Orleanu
oraz
Henrietty Marii
, królowej
Anglii
.
10 lutego
1619
w Paryżu, poślubiła
Wiktora Amadeusza I
, księcia
Sabaudii
(syna
Karola Emanuela I
, księcia Sabaudii, i
Katarzyny Michaliny Habsburg
, księżniczki hiszpańskiej). Wiktor Amadeusz został księciem po śmierci swojego ojca, w
1630
, ale zmarł już w
1637
. Krystyna Maria była mocną, śmiałą kobietą i dlatego udało jej się zostać regentką podczas rządów jej dwóch kolejnych synów; najpierw
Franciszka Hiacynta
, następnie
Karola Emanuela II
.
Bracia jej zmarłego męża – Maurycy Sabaudzki i jego młodszy brat Tomasz byli przeciwnikami regentki, jako Francuzki z pochodzenia. Kiedy w
1638
zmarł mały Franciszek Hiacynt, obaj bracia rozpoczeli piemoncką wojnę domową i uzyskali wsparcie Hiszpanii. Powstały dwie partie: principisti (sojusznicy książąt) i madamisti (sojusznicy Madama Reale). Po 4 latach walk, Krystyna Maria wygrała dzięki wsparciu Francji. Udało jej się zatrzymać księstwo dla jej syna, ale również ograniczyć wpływy francuskie w księstwie. Kiedy podpisano pokój w
1642
Maurycy zrezygnował z tytułu kardynała i poślubił swoją 14-letnią siostrzenicę – Ludwikę Krystynę, prosząc najpierw o dyspensę
papieża
Pawła V
. Maurycy został później gubernatorem
Nicei
. Krystyna Maria zmarła w
1663
, w
Turynie
.
Potomstwo Krystyny Marii i Wiktora Amadeusza I
- Ludwik Amadeusz (
1622
-
1628
),
-
Franciszek Hiacynt
(
1632
-
1638
),
-
Karol Emanuel II
(
1634
-
1675
),
- Ludwika Krystyna (
1629
-
1692
), żona jej wuja – Maurycego Sabaudzkiego,
- Małgorzata Jolanta (
1635
-
1663
), żona Ranuccio II Farnese, księcia
Parmy
,
-
Adelajda Henrietta
(
1636
-
1676
), żona
Ferdynanda Marii Wittelsbacha
, elektora Bawarii,
- Katarzyna Beatrice (
1636
-
1637
).