Vukovar –
miasto
leżące nad
Dunajem
we wschodniej
Chorwacji
(
Slawonii
) przy granicy z
Serbią
. Zamieszkuje je około 30 tys. mieszkańców
2003
.
Port rzeczny
oraz ośrodek
przemysłu włókienniczego
(produkcja pończoch) oraz
spożywczego
. Stolica administracyjna
Vukovarsko-srijemskiej županiji
.
Historia
Pierwsze wzmianki historyczne pochodzą z początku
XIII w.
.
Wojna w Jugosławii
Miasto zostało prawie całkowicie zniszczone podczas
walk chorwacko-serbskich
w
1991
roku. Liczące przed tą wojną ponad 45 tys. mieszkańców miasto było prężnym ośrodkiem kulturalnym i gospodarczym wschodniej części
Slawonii
. Działał tu m.in. jeden z ważniejszych portów na
Dunaju
, planowano też budowę
kanału śródlądowego
mającego połączyć Vukovar z
Bosanskim Šamacem
. Miasto odgrywało również rolę w
turystyce
.
Jesienią
1991
nazwa tego miasta nie schodziła z pierwszych stron
gazet
. Toczyły się tam bowiem walki między federalną armią
jugosłowiańską
wspartą
serbskimi
ochotnikami, a broniącymi miasta oddziałami ochotników i żołnierzy
chorwackich
. Vukovar był jednym z punktów zapalnych wojny bałkańskiej. Zamieszkiwali ją nie tylko Chorwaci, ale też około 30% Serbów.
Siły walczących o Vukovar były nierówne. Po stronie chorwackiej miasta broniło ok. 1000 ochotników (niektórzy z nich rekrutowali się spośród kibiców
Hajduka Split
) i żołnierzy.
Serbów
było kilkakrotnie więcej. Po blisko trzech miesiącach ostrzału
artyleryjskiego
,
16 listopada
1991
, Serbowie ruszyli do generalnego szturmu na miasto. Następnego dnia dowództwo broniących Vukovaru oddziałów
chorwackich
ogłosiło kapitulację. Podczas walk zginęło ponad 7500 ludzi (głównie cywili - mieszkańców miasta). Większość pozostałych uciekła. Ci, którzy pozostali w Vukovarze, po zdobyciu go przez Serbów zostali zamordowani i pochowani w masowych grobach.
Masakra szpitala
W listopadzie 1991 r. doszło do masakry rannych w szpitalu w Vukovarze. Armia Jugosłowiańska i paramilitarne
czety
serbskie
strzelały wprost do leżących, ciężko rannych ludzi, natomiast 255 lżej rannych
Chorwatów
i przedstawicieli innych nieserbskich narodowości oraz szpitalny personel wyprowadzono i przewieziono do miejscowości Ovcara, 5 km na południe od Vukovaru. Tam bito ich i torturowano. W nocy z
20
na
21 listopada
serbscy żołnierze wywieźli ofiary w 10-, 20-osobowych grupach w bezludne miejsce, gdzie wszystkich rozstrzelali, a ciała wrzucili do masowego grobu. Rok później grób odnalazła misja
ONZ
kierowana przez
Tadeusza Mazowieckiego
.[]
Po wojnie
Przez następnych sześć lat Vukovar pozostawał w rękach
Serbów
i dopiero w wyniku negocjacji pokojowych w
1998
przekazano go
Chorwacji
.
Obrona miasta urosła w legendę - Vukovar został ogłoszony chorwackim gradem herojem, czyli miastem-bohaterem, i wszedł na listę narodowych świętości
Chorwacji
.
Obecny Vukovar to dalej miasto wielu ruin. Powrót do normalnego życia następuje tam powoli.
Zabytki
Miasto posiada
zabytki
z
XVIII w.
takie jak
klasztor
franciszkanów
z
kościołem
św. Filipa i Jakuba,
cerkiew
św. Mikołaja,
kaplica
św. Roka czy
późnobarokowy
pałac rodziny Elk. W mieście znajduje się muzeum archeologiczne z ekspozycją przedmiotów znalezionych na terenie wykopalisk w miejscowości Vucedol.
Miasta partnerskie
Linki zewnętrzne