Pomnik generała Eduarda Totlebena w Sewastopolu
Eduard Iwanowicz Totleben, ros. Эдуард Иванович Тотлебен (ur. 8 maja [20 maja]
1818
w Mitawie, obecnie
Jełgawa
,
Łotwa
, zm. 19 czerwca [1 lipca]
1884
w
Bad Soden
koło
Frankfurtu nad Menem
), generał-inżynier (
1869
), generał adiutant (
1855
) armii rosyjskiej, hrabia.
Pochodził z rodziny
bałtyckich Niemców
. Ukończył w
1836
Główną Oficerską Szkołę Inżynieryjną. W latach
1848
-
1849
uczestniczył w wojnie kaukaskiej
1817
-
1864
. Od
1851
służył jako inżynier-
saper
w jednostkach Gwardii.
W czasie
wojny krymskiej
1853
-
1856
odegrał dużą rolę w organizacji
obrony Sewastopola
(
1854
-
1855
), gdzie kierował pracami inżynieryjno-fortyfikacyjnymi, w których wykorzystał, a także rozwinął idee
A. Z Tielakowskiego
. Od
1859
dyrektor Departamentu Inżynierii, a w latach
1863
-
1877
zastępca generalnego inspektora ds. inżynieryjno-saperskich. Będąc praktycznie szefem wojsk inżynieryjno-saperskich opracował system umocnień inżynieryjnych na granicach państwa. Był głównym projektantem
Twierdzy Osowiec
. W
1873
członek Rady Specjalnej ds. Reorganizacji Armii. W
1874
kierował reorganizacją wojsk inżynieryjno-saperskich. Był prekursorem i organizatorem przygotowania saperskiego pododdziałów piechoty, kawalerii i artylerii.
W czasie
wojny rosyjsko-tureckiej
(
1877
-
1878
) 22 września 1877 został wyznaczony na pomocnika szefa Oddziału Zachodniego, a od 3 listopada został szefem Oddziału Okrążenia
Plewen
(w dzisiejszej
Bułgarii
). Kierował oblężeniem Plewny, które zakończyło się 28 listopada
kapitulacją
garnizonu
tureckiego. Potem dowodził Oddziałem Ruszukskim, a od kwietnia
1878
do stycznia
1879
walczącą armią, aż do podpisania
pokoju w San Stefano
i ewakuacji wojsk rosyjskich.
Od
1879
członek Rady Państwowej, a później generał-gubernator i dowódca Odeskiego Okręgu Wojskowego. W
1880
generał-gubernator wileński, kowieński i grodzieński oraz dowódca Wileńskiego Okręgu Wojskowego.
Totleben był członkiem honorowym Akademii Nauk, szeregu akademii wojskowych i Uniwersytetu Petersburskiego. Pod jego kierownictwem ukazał się Opis obrony Sewastopola, wydany w latach 1863-72. Napisał szereg instrukcji i podręczników.
W
Sewastopolu
w
1909
postawiono pomnik gen. Totlebena, który w czasie rewolucji był zburzony. Odbudowany po zakończeniu
II wojny światowej
. W Bułgarii jedną z wiosek w
okręgu Plewen
nazwano jego imieniem.
Pochowany w Sewastopolu. Za zasługi nadano mu w
1879
tytuł
hrabiowski
.
Bibliografia
- Bolszaja Sowietskaja Encykłopedija t. 26. Moskwa 1977.