Ruch prawostronny

      Ruch lewostronny

Ruch prawostronny - zasada ruchu drogowego, nakazująca pojazdom poruszanie się w pobliżu prawej krawędzi jezdni; niekiedy także rozszerzana o zasadę obowiązująca na kolejowych lub tramwajowych liniach dwutorowych, nakazującą jazdę prawym torem . Zasada ruchu prawostronnego obowiązuje dziś w większości krajów świata: w całej kontynentalnej Europie , prawie całej kontynentalnej Azji (prócz Indii , Pakistanu i Bangladeszu ), w obu Amerykach (prócz Gujany i Surinamu ).

Finlandia : pojazdy na drodze z ruchem prawostronnym

Gibraltar : brytyjskie terytorium z ruchem prawostronnym

Zasada ruchu lewostronnego pochodząca jeszcze z czasów starożytnych , została porzucona w Europie prawdopodobnie najpierw przez Francuzów , przy czym liczni są zwolennicy poglądu, przypisującego to Napoleonowi , który m.in. w ten sposób miał wywoływać zamęt w oddziałach wojskowych swoich przeciwników, przygotowanych do ewentualnych bojów spotkaniowych z żołnierzami poruszającymi się (jak wszyscy do tej pory) lewą stroną. Inni wiążą tę zmianę z rzekomą leworęcznością cesarza, a jeszcze inni - ze swoistym buntem wobec papieskich zarządzeń Bonifacego VIII . Są też jednak przesłanki, przemawiające za tym, że nastąpiło to we Francji nieco wcześniej.

Przyczyną tej zmiany, podawaną przez większość źródeł jest potrzeba wynikająca z wygody posługiwania się wielokonnymi zaprzęgami (z końmi zaprzęgniętymi w kilka par jedna za drugą), szczególnie często wykorzystywanymi na ogromnych przestrzeniach Ameryki Północnej . Powożenie takimi zaprzęgami było wygodniejsze, jeśli woźnica siedział z lewej strony kozła, lub wręcz na grzbiecie ostatniego konia (ostatniej pary) po lewej stronie. Mógł wówczas względnie łatwo dosięgnąć batem trzymanym w prawej ręce do każdego konia, natomiast siedzenie po lewej wymuszało - w celu łatwiejszej obserwacji drogi - kierowanie pojazdu bliżej jej prawej krawędzi.

Ruch prawostronny na kontynencie europejskim najpóźniej wprowadziła Szwecja ( 3 września 1967 - " dagen H "), wcześniej (w 1939 ) III Rzesza wymusiła tę zmianę na terytoriach dzisiejszych Czech , Słowacji , Węgier i Austrii . Na ziemiach polskich ruch prawostronny obowiązuje od 1918 roku, tj. od odrodzenia się państwa polskiego (wcześniej obowiązywał tylko w zaborze pruskim i rosyjskim).

Na kolei ruch prawostronny obowiązuje w większości krajów, choć prócz Wielkiej Brytanii i Irlandii , gdzie także na drogach obowiązuje ruch lewostronny, to np. we Francji , Włoszech , w Szwajcarii , Szwecji , Danii , Belgii i Portugalii koleje jeżdżą po lewym torze linii. W ruchu statków wodnych natomiast, niezależnie od kraju, wszędzie obowiązuje ruch prawostronny.

Zobacz też

• Lista państw z ruchem prawostronnym
• Ruch lewostronny
• Dagen H
• Wprowadzenie ruchu prawostronnego w Czechosłowacji