Święty Szczepan
Στέφανος
apostoł diakon Protomartyr
Wizerunek św. Szczepana obraz pędzla Giotto di Bondone , datowany między 1320-1325.
Data śmierci	36
Kościół / wyznanie	katolicki , prawosławny
Wspomnienie	26 grudnia (kat.) 9 i 17 stycznia , 15 sierpnia i 28 września (praw. wg kal. greg. )
Atrybuty	kamienie na księdze lub w rękach, gałązka palmowa, bogata dalmatyka
Patron	archidiecezji wiedeńskiej , kamieniarzy, kucharzy i tkaczy

Święty Szczepan, właśc. Stefan, gr. Στέφανος, Stephanos (korona, wieniec), scs. Apostoł pierwomuczenik i archidiakon Stiefan – święty katolicki oraz apostoł ^[1] Kościoła prawosławnego , zwany: pierwomuczenikiem, Pierwszym Męczennikiem (Protomartyr).

Życiorys

Szczepan z pochodzenia, jak wszyscy pierwsi chrześcijanie, był Żydem . Zwierzchnik grupy nazywanej hellenistami . Szczepan, odcinając chrystianizm od kultu jerozolimskiego, stworzył warunki do jego rozpowszechnienia. Pragnął zreformować judaizm poprzez powrót do jego korzeni (z wyjątkiem przykazań dotyczących świątyni i kultu ofiarnego). Zginął w 36 roku ukamienowany przez miejscową społeczność żydowską w Jerozolimie .

Występuje w Dziejach Apostolskich , jako pierwszy z siedmiu pomagającym apostołom Jezusa Chrystusa obok Prochora , Filipa , Nikanora , Tymona , Parmenasa i Mikołaja prozelity (Dz 6, 2-5 BT ). Był diakonem :

Został osądzony przez Sanhedryn i ukamienowany :

Kult

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest w dalmatyce .

Na ikonach apostoł przedstawiany jest jako młodzieniec bez zarostu, z długimi lub krótkimi włosami, ubrany w szaty diakońskie (w okresie najwcześniejszym) białe, a od średniowiecza bardziej kolorowe i bogato zdobione. W prawej dłoni trzyma kadzielnicę, w lewej naczynie na kadzidło, lub rzadziej krzyż. Jako postać pojedyncza występuje rzadko. Najczęściej przedstawianą sceną jest kamienowanie świętego^[4].

Atrybutami świętego są: kamienie na księdze Ewangelii lub w rękach, gałązka palmowa^[5].

Dzień obchodów

W katolickim kalendarzu liturgicznym jego święto obchodzone jest 26 grudnia (dzień po Bożym Narodzeniu ).

Cerkiew prawosławna wspomina apostoła, męczennika czterokrotnie:

• 27 grudnia/9 stycznia^[6], tj. 9 stycznia wg kalendarza gregoriańskiego ,
• 2/15 sierpnia, tj. 15 sierpnia (rocznica przeniesienia relikwii w 428),
• 15/28 września, tj. 28 września (rocznica otwarcia relikwii w 415),
• 4/17 stycznia, tj. 17 stycznia (Sobór siedemdziesięciu apostołów).

Patronat

Aż 81 miejscowości w Polsce wywodzi swoją nazwę od imienia świętego Szczepana. Wśród nich jest wieś Szczepanów , w której urodził się święty Stanisław BM ^[7].

Jest patronem archidiecezji wiedeńskiej , kamieniarzy, kucharzy i tkaczy.

Zobacz też

• kult świętych
• męczennicy chrześcijańscy
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• siedemdziesięciu dwóch
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni
• miejscowości Szczepanów (w Polsce )
• Wawrzyniec z Rzymu

Przypisy