Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Pruszków

Pruszków

Pruszków
Herb
Flaga
Herb Pruszkowa Flaga Pruszkowa
Dewiza : kolej na Pruszków!
Województwo mazowieckie
Powiat pruszkowski
Gmina
• rodzaj
Pruszków
miejska
Prawa miejskie 1916
Prezydent miasta Jan Starzyński
Powierzchnia 19,19[1] km²
Ludność (2008)
•  liczba
•  gęstość

54 817[2]
2917 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 22
Kod pocztowy 05-800 do 05-804
Tablice rejestracyjne WPR
Położenie na mapie Polski

Pruszków
52°10'N 20°48'E / 52.167, 20.8 Na mapach: 52°10'N 20°48'E / 52.167, 20.8
TERC
( TERYT )
1142021021
Miasta partnerskie Esslingen
Impruneta
Prószków
Urząd miejski
ul. Kraszewskiego 14/16
05-803 Pruszków
Strona internetowa miasta

Pruszkówmiasto i gmina w województwie mazowieckim , w powiecie pruszkowskim , położone nad Utratą .

Pruszków jest częścią aglomeracji warszawskiej , w której dochody na jednego mieszkańca są najwyższe w Polsce . Do Pruszkowa prowadzą Aleje Jerozolimskie , których przedłużenie na terenie miasta stanowi Aleja Wojska Polskiego. W Pruszkowie lokują swoje inwestycje wielkie koncerny zagraniczne. Liczba mieszkańców wzrasta dzięki budowie wielu nowoczesnych osiedli oraz dobrej lokalizacji. Dojazd Warszawską Koleją Dojazdową , Szybką Koleją Miejską lub Kolejami Mazowieckimi z Pruszkowa do samego centrum Warszawy trwa od 21 do 26 minut.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa warszawskiego .

Według danych z 30 czerwca 2006 roku[3] miasto liczyło 55 387 mieszkańców, natomiast w 2010 r. odnotowano spadek liczby mieszkańców do 54 817 mieszkańców[2].

Spis treści

Dane ogólne

Ośrodek przemysłowo-usługowy i mieszkaniowy. Różnorodny przemysł, zakłady farmaceutyczne ( Herbapol ) i kosmetyczne ( L'Oréal ), a także centra logistyczne (np. Millennium Logistic Park) i kolejowy terminal kontenerowy. Ważny ośrodek sportu i rekreacji południowo-zachodniej części aglomeracji warszawskiej, który obejmuje: halę sportową "Znicz", Stadion piłkarski , Olimpijski Tor Kolarski " BGŻ Arena ", na którym odbyły się we wrześniu 2008 roku Mistrzostwa Europy, a w 2009 roku Mistrzostwa Świata w kolarstwie torowym , Aqua Park "Kapry", cztery parki (w tym park Potulickich z unikatowym układem przestrzennym), zaplecze naukowo-dydaktyczne w postaci Wyższej Szkoły Kultury Fizycznej i Turystyki, siedziba Polskiego Związku Kolarskiego .

Historia

Pałac Potulickich
Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego w Pruszkowie, oficyna pałacu Potulickich
Deptak
SKM

Osada była wzmiankowana w XVI wieku , a prawa miejskie otrzymała w 1916 roku. Korzystnie na rozwój Pruszkowa wpłynęło uruchomienie Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w XIX wieku i w 1927 roku – Elektrycznej Kolei Dojazdowej .

W czasie powstania styczniowego w nocy z 1 na 2 listopada 1864 roku dwa szwadrony powstańcze rozpoczęły szturm na rosyjskie posterunki wojskowe położone na stacjach kolejowych w Pruszkowie i Grodzisku Maz.

We wsi Tworki (obecnie dzielnica Pruszkowa) w 1891 roku wybudowano szpital dla psychicznie chorych.

W czasie I wojny światowej , 1218 października 1914 roku została stoczona bitwa o Pruszków . Podczas walk wojskom rosyjskim udało się odepchnąć Niemców na linię PłockBzuraRawka , tam, gdzie linia frontu utrzymała się do roku 1915 .

W 1923 roku powstał klub sportowy TUR Pruszków.

W 1944 roku mieścił się tu niemiecki obóz przejściowy Dulag 121 dla wysiedlonych przez hitlerowców mieszkańców Warszawy ( Dulag 121 Pruszków ).

W czasie II wojny światowej zginęło z rąk hitlerowców ok. 1500 Żydów (prawie cała ludność żydowska mieszkająca w Pruszkowie). Prawie 100 mieszkańców Pruszkowa zginęło jako żołnierze Wojska Polskiego na frontach II wojny światowej , a przeszło tyle samo pruszkowian zginęło jako żołnierze AK .

17 stycznia 1945 roku Pruszków został wyzwolony spod okupacji niemieckiej i zajęty przez należące do koalicji antyhitlerowskiej oddziały Armii Czerwonej .

26 marca 1945 roku – szesnastu przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego , zaproszonych na rozmowy do Pruszkowa, do willi przy obecnej al. Armii Krajowej, zostało aresztowanych przez NKWD i wywiezionych do Moskwy (zobacz: proces szesnastu ).

Po wojnie Pruszków stał się jednym z większych ośrodków przemysłowych na Mazowszu .

W Pruszkowie znajduje się Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego oraz dwór i park krajobrazowy z XIX wieku .

Najstarszą dzielnicą obecnego Pruszkowa jest Żbików (obejmujący północną część miasta), który był wzmiankowany już w 1236 roku.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[4] Pruszków ma obszar 19,15 km² , w tym:

  • użytki rolne: 18%
  • użytki leśne: 0%.

Miasto stanowi 7,77% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2006[5]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób %osób %osób %
populacja55 45210029 64953,425 80346,6
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
28851540,61344,4

Według danych z roku 2006[6] średni dochód na mieszkańca wynosił 2033,15 zł.

Ludność w latach

Pruszków jest częścią aglomeracji warszawskiej liczącej w 2004 r. 2 678 900 mieszkańców.

Osoby związane z Pruszkowem

Kościoły

Kościół św. Kazimierza

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:

Katolickie

Protestanckie

Inne

Przemysł

Z powyższych zakładów do dnia dzisiejszego funkcjonuje jedynie fabryka ołówków.

  • Zakłady przemysłowe założone w drugiej połowie XX wieku :
    • Zakłady Zielarskie " Herbapol " Pruszków
    • fabryka telewizorów Daewoo Electronics Manufacturing Poland Sp. z o.o.

Zabytki

(wg wykazu KOBiDZ z 2009)

Centrum miasta

Stacja kolejowa Pruszków
  • kościół par. pw. sw. Kazimierza, ul. Hubala, pocz. XX, nr rej.: 1091/1041 z 27.12.1973
  • cmentarz par. rzym.-kat., ul. Cmentarna, 1914, nr rej.: 1338 z 5.09.1988
    • mauzoleum Bielawskich, nr rej.: j.w.
  • cmentarz żydowski, ul. Lipowa 50, pocz. XX, nr rej.: 1339 z 27.12.1988
    • dom pogrzebowy, nr rej.: j.w.
  • dworzec kolejowy, ul. Sienkiewicza 2, 1924, nr rej.: A-778 z 7.01.2008
    • budynek gospodarczy, 1924, nr rej.: j.w.
    • wodociągowa wieża ciśnień, 1924-30, nr rej.: j.w.
  • willa „Orleówka” z ogrodem, ul. Dąbrowskiego 3, 1930, nr rej.: 1272-A z 23.09.1985
  • pałacyk „Sokoła”, ul. Kościuszki 41, 1867, nr rej.: A-664 z 4.01.2006
  • zespół dworski Potulickich, ul. Prusa / Kościuszki, XIX, nr rej.: 1089/491/62 z 26.03.1962:
    • pałacyk
    • park
    • lodownia, ul. Prusa 9, nr rej.: 1287 z 16.02.1987
  • pałac, ul. 17 Stycznia 77 / Prusa 25/27, 1900, nr rej.: 889 z 24.05.1976

Żbików

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP na Żbikowie
Budynek ZNTK Pruszków
  • Zakłady Napraw Taboru Kolejowego, ul. 3 Maja 8, k. XIX-XX, nr rej.: 1-A z 29.03.1999:
    • budynek dyrekcji
    • park
    • kuźnia
    • odlewnia
    • modelarnia
    • obręczarnia
    • hala remontu obrabiarek
    • hala napraw wagonów osobowych
    • hala napraw wagonów towarowych
    • bocznica kolej. z pomnikiem
    • brama z fragm. ogrodzenia
    • bunkier
    • 3 wieżyczki strzelnicze
  • kościół par. pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, ul. 3 Maja 126, pocz. XX, nr rej.: 1092/1042 z 27.12.1973
  • cmentarz par. rzym.-kat., ul. Domaniewska, 1 poł. XVIII – XX, nr rej.: 1472 z 20.02.1991
  • zespół ogrodniczy Hosera, ul. Żbikowska 56, 1898-XX:
    • willa, nr rej.: 1501-A z 8.01.1992
    • park-arboretum, nr rej.: j.w.
    • ogrodzenie z brama, nr rej.: j.w.
    • ogrodnictwo, nr rej.: 1500-A z 8.01.1992:
    • budynek zarządcy
    • szklarnia
    • stajnia
    • piwnica
    • wiatrak
    • transformator
    • ogród
    • ogrodzenie

Tworki

Kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Tworkach
  • zespół urbanistyczno-architektoniczny szpitala, ul. Partyzantów 2/4, 1881-XX, nr rej.: 1281 z 2.01.1987:
    • 22 budynki
    • cerkiew, ob. kościół rzymsko-katolicki
    • cmentarz z 1939 r.
    • ogrodzenie
  • cmentarz przy szpitalu psychiatrycznym, ul. Partyzantów 9, nr rej.: 1342 z 27.09.1988
    • kaplica, nr rej.: j.w.

Sport

Stadion Znicza Pruszków w nocy
Wnętrze krytego toru kolarskiego BGŻ Arena w Pruszkowie

W Pruszkowie są dwa kluby sportowe biorące udział w rozgrywkach na poziomie pierwszoligowym – Miejski Klub Sportowy "Znicz" ( piłka nożna ) i "Znicz Basket" ( koszykówka mężczyzn) oraz występujący od sezonu 2009/2010 w ekstraklasie PTS "Lider" ( koszykówka kobiet). Na terenie miasta działa również kilka mniejszych klubów sportowych. Poniższa lista przedstawia najważniejsze kluby sportowe:

Pruszków posiada też krytą pływalnię[12], kryty tor kolarski BGŻ Arena [13] i halę widowiskowo-sportową[14].

Dzielnice i osiedla Pruszkowa

Kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia N.M.P. na Żbikowie

Miasto podzielone jest na osiedla i dzielnice[15]:

  • Bąki – północno-wschodnia część miasta, graniczy z Piastowem
  • Gąsin – północno-zachodnia część miasta, Elektrownia Pruszków
  • Malichy – północno-wschodnia część miasta, graniczy z Piastowem
  • Ostoja – południowo-wschodnia część miasta
  • Osiedle Staszica (A i B) – zachodnia część miasta
  • Tworki – centrum miasta, Zakład Psychiatryczny
  • Osiedle Parkowe – centrum miasta, park i dwór Potulickich
  • Osiedle Prusa – południowa część miasta
  • Wyględówek – wschodnia część miasta
  • Żbików – północna część miasta.

Transport

W mieście krzyżują się drogi wojewódzkie:

Przez miasto przebiega linia kolejowa WarszawaSkierniewice oraz linia WKD WarszawaGrodzisk Mazowiecki / Milanówek . Od 1 lipca 2006 z Pruszkowa do stacji Sulejówek-Miłosna kursuje Szybka Kolej Miejska .

Sąsiednie gminy

Brwinów , Michałowice , Ożarów Mazowiecki , Piastów

Władze Pruszkowa

  • Burmistrzowie:
    • Edmund Wargenau (1917–1919)
    • Józef Piltz (1919–1920)
    • Józef Cichecki (1920–1934)
    • Stanisław Gruszczyński (1934–1939)
    • Franciszek Piątek (1939)
    • Franciszek Jagodziński (1939–1940)
    • Antoni Hebrowski (1940–1941)
    • Stanisław Koper (1941)
    • Julian Winer (1941–1945)
  • Prezydenci:
    • Wacław Mańkowski (1945)
    • Stefan Witkowski (1945)
    • Edward Paszke (1945–1946)
    • Stanisław Koper (1946–1948)
    • Zygmunt Zmorzyński (1948–1950)

Przypisy

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Pruszków":

Witold Dąbrowski (poeta) ...

Konrad Świetlik 83-11-07271-X .H. P. Kosk – Generalicja polska, t. 2 wyd. Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001. Linki zewnętrzne Informacje w BIP IPN ...

1945 ...

1915 – aresztowano w Nowym Targu Lenina . 11 sierpnia – w wyniku bitwy o Pruszków Niemcy zajęli miasto. 24 sierpnia – Niemcy w Warszawie utworzyli Generalne Gubernatorstwo . 18 ...

1916 ...

Bitwa pod Lenino Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1965Edward Kospath-Pawłowski: Wojsko Polskie na wschodzie 1943-1945, Pruszków 1993Zygmunt Matuszak: Bitwa pod Lenino; zeszyt z cyklu "Historia Rzeczypospolitej – ...

1914 tereny Królestwa Polskiego. 12 października – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa o Pruszków , podczas której kontratak Rosjan zepchnął wojska niemieckie na linię rzeki Rawki . 22 ...

Krajowa Rada Ministrów ...

Wojna polsko-bolszewicka Sztabu Generalnego ; wstęp i oprac. Janusz Zuziak. Warszawa 1995 : Wojskowy Instytut Historyczny ; Pruszków : "Ajaks", 1995 Tadeusz Kutrzeba Wyprawa kijowska. Warszawa 1937 Wojciech Materski , Na widecie. ...

Rejon szewczenkowski (Lwów) Brzuchowice ; pełni funkcje mieszkaniowe i rekreacyjne.Przypisy↑ Włodek P., Kulewski A., Lwów : przewodnik, Pruszków 2006, s. 23–24. ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Pruszków":

Przemysł przetwórczy w Polsce (plansza 11) Warszawa, Ursus, Piaseczno, Pruszków, Żyrardów, Skierniewice, Konstancin - Jeziorna ...

205. Krainy geograficzne Polski. Niziny Środkowopolskie (plansza 10) ...

Przemysł przetwórczy w Polsce (plansza 18) Poznań, Pruszków, Warszawa, Poręba, Łódź, Bielsko –Biała, GOP, Elbląg, Wrocław Płock, Poznań, Brzeg, Słupsk, Strzelce ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie