Wyżyna Lubelska (
343.1
) –
makroregion
geograficzny w południowo-wschodniej części
Polski
, rozciągający się pomiędzy doliną
Wisły
na zachodzie i
Bugu
na wschodzie. Dalej ku północy przechodzi w
Polesie Lubelskie
, a ku
południu
w wał
Roztocza
. Obejmuje powierzchnię około 7000 km², a jej wysokość dochodzi do 314 m n.p.m. (
Działy Grabowieckie
). Najwyższym wzniesieniem Wyżyny Lubelskiej jest
Wielki Dział
, mierzący 390 m n.p.m. Prawie cały obszar
wyżyny
leży na terenie
województwa lubelskiego
, jedynie małe fragmenty
Małopolskiego Przełomu Wisły
i
Wzniesień Urzędowskich
wykraczają na tereny województw sąsiednich.
Największe miasta Wyżyny Lubelskiej to Lublin, Zamość i Kraśnik.
Wyżyna słynie z
wąwozów
lessowych
w okolicach
Kazimierza Dolnego
,
Bochotnicy
i
Kraśnika
. Dzięki żyznym
glebom
–
czarnoziemom
– Wyżyna Lubelska jest jednym z najbardziej rozwiniętych rolniczo obszarów Polski.
Wyżyna jest lekko pofałdowana, niemal bezleśna
równina
, pocięta
wąwozami
lessowymi i
dolinami
rzecznymi o łagodnych zboczach. Po ulewnych deszczach powstają w nim małe zagłębienia, które z czasem przekształcają się w wąwozy; potem zagłębienie staje się
parowem
. Gleby Wyżyny Lubelskiej utworzone zostały na
lessach
, których grubą warstwą pokryta jest cała wyżyna. Są one bardzo żyzne w niektórych partiach krainy (np. w okolicach
Tomaszowa Lubelskiego
). Występują tam
mady
przy dolinach rzecznych, bogate w
próchnicę
gleby brunatne
i
czarnoziemy
,
rędziny
– gleby zasobne w wapń. Są również mniej żyzne gleby takie jak
płowe
i
bielicowe
z małą warstwą próchniczą. Słońce, ciepło oraz odpowiedni klimat stworzyły świetne warunki do uprawiania
pszenicy
,
tytoniu
i
chmielu
. Najważniejszą jednak rośliną jest
burak cukrowy
. Dzięki temu jest tu wiele
cukrowni
.
Największym miastem na tym obszarze jest
Lublin
, gdzie w
1569
r. podpisano
unię lubelską
- umowę o złączeniu
Polski
i
Litwy
w jedno
państwo
. Ciekawym miejscem jest też zabytkowe miasto
Zamość
. Zostało założone w
XVI
w. przez
kanclerza
wielkiego koronnego
Jana Zamoyskiego
.
