Halal lub halaal (
arab.
حلال, to, co nakazane) – w
islamie
określenie wszystkiego, co jest dozwolone w świetle
szariatu
. Przeciwieństwo
haram
– czynów zabronionych. Słowo to jest zazwyczaj znane jako nazwa muzułmańskiej diety.
Halal dzieli się na cztery typy:
- wadżib (obowiązkowe) – unikanie tych czynów uważane jest za grzech (do czynów tych zalicza się np.
modlitwa
,
post
w miesiącu
ramadan
);
- mustahabb (dozwolone i zalecane) – czyny te nie są obowiązkowe, ale są bardzo silnie zalecane. Za ich unikanie nie ma kary, lecz za ich wypełnianie będzie nagroda (do czynów tych zalicza się np. opiekowanie się potrzebującymi, szacunek dla starszych);
- mubah (neutralne) – nie istnieją żadne prawne wskazania ani przeciwwskazania co do tych czynów. Można je wypełniać albo nie;
- makruh (dozwolone, lecz niezalecane) – tych czynów lepiej jest unikać, choć nie ma takiego obowiązku. Popełnianie zbyt wielu czynów makruh może prowadzić do grzechu.
Czyny będące halal bądź
haram
są klasyfikowane przez uprawnionego do tego uczonego, nazywanego mudżtahidem. Orzeczenie o tym traktujące nazywa się
fatwa
.
Halal jako dieta
Żywność przygotowana z zachowaniem zasad halalu
Sklep w Jerozolimie, gdzie sprzedawana jest żywność z zachowaniem zasad halalu
Halal w kulturze zachodniej znany jest jednak jako sposób odżywiania się
muzułmanów
, podobny do żydowskiej
koszerności
czy
ital
dla
rasta
. Koran kategorycznie zakazuje spożywania krwi, mięsa wieprzowego, padliny oraz wymaga, aby zwierzęta ubijano w sposób rytualny. Zakazane jest, choć mniej kategorycznie i zależnie od szkoły prawa religijnego, spożywanie alkoholu.
Muzułmanie
nie jedzą też homarów i krabów.
Podobieństwa z innymi dietami
Porównanie z koszernością (
szechita
) i ital pokazuje, że te diety zdecydowanie wykluczają wieprzowinę oraz przestrzegają rytualnego uboju zwierząt. W odróżnieniu od tych dwóch diet
ital
według wielu
rasta
dodatkowo propaguje
wegetarianizm
i
weganizm
oraz zabrania jedzenia jakiegokolwiek mięsa. Również w islamie hołduje się wegetarianizmowi, szczególnie wśród szyitów i
sufich
.
Ubój halal
W krajach, gdzie występują duże skupiska muzułmanów, lokalne organizacje religijne wydają certyfikaty[1] uboju zwierząt według reguł "halal". Ubój zgodny z regułami halal musi spełniać m.in. następujące warunki:
- zwierzę powinno być zwrócone w kierunku modlitwy muzułmańskiej (kibla), czyli miasta Mekka,
- podczas uboju należy wypowiedzieć formułę "basmalla",
- uboju musi dokonywać muzułmanin,
- w czasie uboju należy zadać cios w tętnicę szyjną zwierzęcia, aby jak najszybciej doprowadzić do wykrwawienia zwierzęcia (bo krew uchodzi za nieczystą).
Uboju halal (podobnie jak
koszer
) dokonuje się na zwierzęciu żywym (niedopuszczalne jest jego ogłuszenie). Z tego powodu kwestionuje się go, głównie w Europie, jako niehumanitarny.
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne