Archidiecezja krakowska
Diecezja {{{administratura nazwa}}}
Państwo	Polska
Siedziba	Kraków ul. Franciszkańska 3, Kraków
Data powołania	1000
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	krakowska
Katedra	Archikatedra w Krakowie
Biskup diecezjalny	kard. Stanisław Dziwisz ( metropolita krakowski)
Biskup pomocniczy	bp Jan Szkodoń bp Jan Zając bp Józef Guzdek
Biskup senior	kard. Franciszek Macharski bp Albin Małysiak kard. Stanisław Nagy ( rezydent ) bp Tadeusz Pieronek (rezydent)
Dane statystyczne
Liczba wiernych	1 546 288
Liczba kapłanów	2061
Liczba dekanatów	44
Liczba parafii	432
Powierzchnia	5730 km²
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie Archidiecezja krakowska
Strona internetowa

Archidiecezja krakowska – jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w polskim Kościele katolickim ustanowiona w 1925 .

Historia

Diecezja krakowska erygowana w 1000 przez papieża Sylwestra II przez wiele wieków ulegała licznym podziałom ze względu na rozbiory Polski (od XI w. Kraków był stolicą Polski i przez wiele wieków drugim po Gnieźnie ośrodkiem kościelnym w Polsce). Należała do:

• metropolii gnieźnieńskiej (do 1807 )
• metropolii lwowskiej ( 1807 - 1818 )
• metropolii warszawskiej ( 1818 - 1880 )
• Stolicy Apostolskiej ( 1880 - 1925 )
• archidiecezja krakowska (od 1925 )
• metropolia krakowska (od 1992 ) wraz z diecezjami bielsko-żywiecką , kielecką , tarnowską

W archidiecezji krakowskiej odbyły się 44 synody – ostatni przeprowadził kard. Karol Wojtyła w latach 1972 - 1979 . Od wieków działają w niej szpitale, bractwa i instytucje charytatywne.

Główna świątynia

• Archikatedra w Krakowie

Patroni

• św. Stanisław ze Szczepanowa
• św. Jan z Kęt (Jan Kanty)
• św. Szymon z Lipnicy
• św. Faustyna Kowalska
• św. Jacek Odrowąż
• św. Brat Albert
• bł. Wincenty Kadłubek
• bł. Stanisław Kazimierczyk
• zwani błogosławionymi Michał Giedroyć i Izajasz Boner

Wielcy Pasterze

• bp św. Stanisław ze Szczepanowa ( 1072 - 1079 )
• bp bł. Wincenty Kadłubek ( 1208 - 1218 )
• bp Aaron ( 1046 - 1059 )
• bp Iwo Odrowąż ( 1218 - 1229 )
• bp Jan Prandota ( 1242 - 1266 )
• bp Nankier ( 1320 - 1326 )
• bp Jan Grot ( 1326 - 1347 )
• kard. Jerzy Radziwiłł ( 1581 - 1600 )
• kard. Bernard Maciejowski ( 1600 - 1605 )
• kard. Albin Dunajewski ( 1879 - 1894 )
• kard. Adam Stefan Sapieha ( 1911 - 1951 )
• kard. Karol Wojtyła ( 1963 - 1978 )
• kard. Franciszek Macharski ( 1978 - 2005 )

Biskupi

• metropolita (od 2005 ) – kard. Stanisław Dziwisz
• sufragan (od 1988 ) – bp Jan Szkodoń
• sufragan (od 2004 ) – bp Jan Zając
• sufragan (od 2004 ) – bp Józef Guzdek
• senior (od 2005 ) – kard. Franciszek Macharski
• senior (od 1993 ) – bp Albin Małysiak
• rezydent (od 2003 ) – kard. Stanisław Nagy
• rezydent (od 1998 ) – bp Tadeusz Pieronek

Seminaria Duchowne

• Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej
• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Sosnowieckiej w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne Franciszkanów w Krakowie
• Scholastykat Towarzystwa Jezusowego w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne Kapucynów w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne Prowincji Krakowskiej Karmelitów Bosych w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne oo. Karmelitów w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne oo. Paulinów w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne Księży Michalitów w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne Księży Misjonarzy w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne oo. Pijarów w Krakowie
• Wyższe Seminarium Misjonarzy Saletynów w Krakowie
• Kolegium Filozoficzne-Teologiczne Dominikanów w Krakowie
• Wyższe Seminarium Duchowne Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie
• Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów w Stadnikach
• Wyższe Seminarium Duchowne oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej
• Wyższe Seminarium Duchowne w Tarnowie

Zakony męskie

Zakony żeńskie

Literatura

• Inglot Stefan: Stan i rozmieszczenie uposażenia biskupstwa krakowskiego w połowie XV wieku. Próba odtworzenia zaginionej części Liber Beneficiorum Długosza z mapą, Lwów 1925
• Kracik Jan, Ryś Grzegorz: Dziesięć wieków diecezji krakowskiej, Kraków 1998
• Leszczyńska-Skrętowa Zofia[wyd.]: Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber Retaxationum), Wrocław [i in.] 1968
• Kumor Bolesław Stanisław: Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795. T. 1-4, Kraków 1998-2002
• Kuraś Stanisław: Regestrum Ecclesiae Cracoviensis: studium nad powstaniem tzw. Liber Beneficiorum Jana Długosza, Warszawa 1966

Zobacz też

• Biskupi krakowscy
• Rzecznik prasowy
• Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce

Linki zewnętrzne

• Archidiecezja krakowska
• Archidiecezja krakowska w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich , Tom IV (Kęs – Kutno) z 1883 r.