Gruszczyce – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim , w powiecie sieradzkim , w gminie Błaszki .

W latach 1973 - 1976 miejscowość była siedzibą gminy Gruszczyce . W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego .

Historia

Miejscowość pojawiła się w źródłach pisanych w 1392 r., kiedy to wspomniano Zawiszę – dziedzica Gruszczyc. Gruszczyce od XII do XVII w. stanowiły ośrodek dużego klucza majątkowego rodziny Gruszczyńskich herbu Poraj . Majątek Gruszczyńskich na terenie województwa sieradzkiego składał się z ponad 10 wsi , a także licznych dzierżaw królewszczyzn . W rękach Gruszczyńskich majątek pozostawał zapewne do poł. XVIII w.

Ród Gruszczyńskich h. Poraj odegrał ważną rolę w życiu politycznym Rzeczypospolitej, zwłaszcza w XV i XVI w. Syn chorążego sieradzkiego Jana z Gruszczyc – również Jan Gruszczyński ( 1405 - 1473 ) był abp. gnieźnieńskim i kanclerzem wielkim koronnym. Dzisiaj po dawnej rezydencji Gruszczyńskich, niegdyś obronnym gródku, pozostał tylko kopiec wśród łąk. Po Gruszczyńskich rezydowali tutaj: Świętosław Zajączek h. Świnka , Sokołowscy , Bartochowscy, Korzenieccy, Radoszewscy i Grodziccy, z których Filip, pozbawiony majątku, został zesłany na Sybir , ponieważ jako uczestnik powstania listopadowego pomagał po upadku powstania uczestnikom wyprawy płk Józefa Zaliwskiego do Królestwa Polskiego . Skonfiskowany majątek Filipa wykupiła na licytacji jego siostra i odsprzedała Wilhelmowi Neugebauerowi. Jego syn Rudolf na początku powstania styczniowego zorganizował w swoim dworze spotkanie ziemian, w którym uczestniczył płk Bronisław Rudzki . O tym spotkaniu doniósł Rosjanom szlachcic Bogatko z Morawek. Dwór został otoczony, a płk B. Rudzki popełnił samobójstwo. Ostatnimi właścicielami Gruszczyc byli Paciorkowscy i Stefańscy.

Zabytki

We wsi znajduje się drewniany kościół pw. św. Stanisława z 1750 r. Budowla o konstrukcji zrębowej , oszalowana. Na belce tęczowej krucyfiks barokowy z XVII w. Ołtarz główny późnobarokowy o dekoracji rokokowej . Dwa ołtarze boczne rokokowe. Drzwi do zakrystii z pierwotnym zamkiem i okuciami. Na cmentarzu (po lewej str. alejki) grób płk. Bronisława Rudzkiego , wojskowego naczelnika powstania styczniowego w województwie kaliskim . Na miejscu dawnego dworu stoi szkoła. W podworskim parku pomniki przyrody. Przez wieś wiedzie szlak pieszy "Powstańców 1863 r." Na skraju dawnego parku znajduje się także grodzisko stożkowate, z okresu II poł. XIV -I ćwierci XVI w.

Na cmentarzu grób pułkownika Bronisława Rudzkiego , wojskowego naczelnika powstania styczniowego 1863 r. w województwie kaliskim .

Według rejestru zabytków KOBiDZ ^[1] na listę zabytków wpisany jest obiekt:

• kościół parafialny p.w. św. Stanisława, drewniany, 1790, nr rej.: 813 z 28.12.1967 oraz 17/A z 31.08.1994

Linki zewnętrzne

• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

Przypisy