Czesław Stanisław Bartnik (ur.
9 sierpnia
1929
w
Źrebcach
koło
Szczebrzeszyna
) –
katolicki
prezbiter
, prof. dr hab.
teologii
,
filozof
, publicysta społeczno-polityczny,
historiolog
,
poeta
, twórca tzw. personalizmu uniwersalistycznego,
profesor zwyczajny
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
, od
2006
wykładowca
WSKSiM w Toruniu
. Związany ze środowiskiem
Radia Maryja
.
Biografia
W latach
1936
-
1940
był uczniem Szkoły Powszechnej w Źrebcach, w następnych trzech latach w Szczebrzeszynie. W lipcu
1943
przeżył wysiedlenie wraz z całą rodziną, z którą wyjechał do
Gorajca
. Wiosną
1944
uczęszczał do tajnego Gimnazjum w
Radecznicy
zorganizowanego przez
Armię Krajową
i
Bataliony Chłopskie
, następnie do Gimnazjum w
Szczebrzeszynie
. W latach
1947
-
1948
uczęszczał do
Ogólnokształcącego Liceum Biskupiego
w Lublinie. Po maturze, w
1948
rozpoczął studia na KUL-u jako kleryk.
21 czerwca
1953
w
Lublinie
przyjął
święcenia kapłańskie
z rąk bpa
Piotra Kałwy
. W latach 1948-1953 studiował
filozofię
i
teologię
(
KUL
), wyrazem tego była praca magisterska Rzym a stosunki czesko-polskie za Władysława Jagiełły na pisana pod kierunkiem ks. prof.
Mieczysława Żywczyńskiego
. W
1954
pod kierunkiem ks. prof. Bolesława Radomskiego napisał prace licencjacką: Romano Guardini. Metoda witalistyczno-fenomenologiczna zaś w
1956
doktorską z religiologii: Formacja światopoglądowa Niemieckiego Ruchu Młodzieżowego w pismach Romana Guardiniego, ale jednocześnie uczęszczając na dwa inne seminaria naukowe, uwieńczył je pracami: z historii Kościoła napisał pod kierunkiem
ks. prof. Mieczysława Żywczyńskiego
pracę Franciszek Sawicki jako historiozof, a z biblistyki pod kierunkiem ks. prof. Feliksa Gryglewicza Perykopa o Marii i Marcie (Łk 10,38-42) w egzegezie Ojców Kościoła. Od
1957
wykładowca filozofii, teologii i historii Kościoła na KUL i w seminariach duchownych,
1959
-
1966
prefekt
Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie, w latach
1966
-
1973
wicerektor tegoż seminarium, od
1973
tylko prace na
KUL
. Od
1966
doktor habilitowany
teologii historii i teologii fundamentalnej na podstawie rozprawy Teologia historii według Leona Wielkiego. W latach
1967
-
1968
dzięki stypendium od kardynała
Karola Wojtyły
studiował historię i teologię na
Gregorianum
w
Rzymie
, w Instytucie Katolickim w
Paryżu
i w Uniwersytecie Katolickim w
Lowanium
. Od
1969
kierownik Katedry Teologii Historii na KUL, przemianowanej w
1971
na Katedrę Historii Dogmatów. W latach
1973
-
1975
prodziekan
Wydziału Teologii KUL, w
1974
uzyskał stanowisko
profesora nadzwyczajnego
. W
1980
otrzymał tytuł naukowy
profesora
.
Od
2006
wykładowca
WSKSiM w Toruniu
.
Działalność i dorobek
Ks. prof. Czesław Bartnik na KUL-u
Profesor
zwyczajny
KUL
(
emerytura
od
1 października
2004
), pracownik naukowy
KUL
od
1956
, profesor politologii w
WSKSiM
w Toruniu. W latach
1979
–
1997
dyrektor Sekcji Teologów Dogmatycznych KUL, przez cztery kadencje, od
1990
do
2002
członek Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, od
1984
do
1989
członek Komitetu Nauk Filozoficznych PAN, od
2004
do
2007
członek Komitetu Nauk Teologicznych
PAN
, od
1996
członek Komisji Nauki Wiary przy
Konferencji Episkopatu Polski
, członek czynny TN KUL i były długoletni skarbnik. Członek Rady Naukowej Instytutu Naukowego Jana Pawła II w KUL. Od
1968
współpracownik
Encyklopedii Katolickiej
i redaktor działu teologii dogmatycznej (do
2002
), w latach
1976
–
2000
redaktor naczelny Roczników Teologiczno-Kanonicznych, po
1992
Roczników Teologicznych. Od
2001
redaktor naczelny półrocznika Personalizm, wydawanego w wersji dwujęzycznej, polskiej i angielskiej. Twórca oryginalnego kierunku filozoficznego tj. personalizmu uniwersalistycznego.
Zaangażowanie społeczno-polityczne
Od wielu lat stały publicysta
"Naszego Dziennika"
. Propagator społecznego i religijnego odrodzenia Polski, Europy i całej Kultury Zachodniej, także Kościoła katolickiego – w duchu systemu personalistycznego.
Zwolennik o.
Tadeusza Rydzyka
oraz aktywnego udziału ludzi Kościoła w życiu politycznym. Jest zdecydowanym przeciwnikiem
liberalizmu
.
Znany jest ze swojego negatywnego nastawienia do zbyt szerokiej integracji europejskiej, czemu daje wyraz w licznych publikacjach. W odniesieniu do
traktatu lizbońskiego
pisał m.in.
"(...) ewentualna ratyfikacja traktatu reformującego przez polityków polskich będzie ciężkim grzechem nie tylko przeciwko Ojczyźnie i Narodowi Polskiemu, ale także i przeciwko Bogu, gdyż jest to oddawanie się w niewolę ateizmu. Współpraca z UE tak, ale jako równy z równymi, nie jako poddany i wyrodny. Ciągną nas do pełnego poddaństwa Niemcom i Unii mniejszości narodowe: Żydzi polscy, Ukraińcy, Niemcy i jeszcze inni, ale nie czują one w Polsce swojej Ojczyzny i prezentują normalne resentymenty mniejszości przeciwko większości."
"Nasz Dziennik"
, 2008, Nr 52.
Dorobek naukowy
O jego dorobku napisano ponad 40 prac naukowych, w tym 11 rozpraw doktorskich w kraju i za granicą. Do roku
2009
jego 37 uczniów uzyskało stopień doktora habilitowanego,a 10 uczniów zostało biskupami
Promotor 64 doktoratów oraz 479 magisteriów, autor 250 recenzji doktorskich, habilitacyjnych i profesorskich, a ponadto 5 recenzji na doktorat honoris causa, w tym
kardynała
Józefa Ratzingera
, kard.
Camillo Ruiniego
, czy kard.
Henryka Gulbinowicza
.
Publikacje
Autor ponad 3200 publikacji, w tym ponad 100 książek. Najważniejsze to:
- Dogmatyka katolicka -dwa tomy- (Lublin 1999-2003) określana współczesną Sumą Teologiczną
- Personalizm (1995,2000,2001, 2008)
- Hermeneutyka personalistyczna, Lublin, 1994
- Metodologia teologiczna, Lublin 1998
- Historia filozofii, Lublin 2001, ISBN83-88615-11-4
- Kościół, Lublin 2009
Nagrody, odznaczenia
Ks. prof. Bartnik podczas wręczenia Księgi Jubileuszowej
Bibliografia
- Grzegorz Polak. Kto jest kim w Kościele. Katolicka Agencja Informacyjna. Warszawa 1999.
- Czesław Bartnik. Teologia i świat osoby. Lublin 2008.
- Mirosław Kowalczyk. Działalność naukowa i pisarska Czesława Stanisława Bartnika. Lublin 2009.
- In persona Christi. Księga na 80-lecie Księdza Profesora Czesława S. Bartnika (t.1, t.2). Red. Krzysztof Góźdź. Lublin 2009.
- Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 10 s. 51-54. Lublin 2009.
Linki zewnętrzne