Traktat lub traktaty paryskie – określenie stosowane w historiografii i politologii w odniesieniu do traktatów międzynarodowych podpisanych w Paryżu .

Traktat paryski (1229)

Pomiędzy królem Francji Ludwikiem IX , a Rajmundem VII z Tuluzy kończący wojnę w Langwedocji zapoczątkowaną krucjatą albigeńską . Postanowiono, że córka Rajmunda poślubi królewskiego brata Alfonsa i obejmą oni rządy w hrabstwie Tuluzy, a po ich śmierci cała Langwedocja stanie się dobrami korony.

Traktat paryski (1259)

Między królem Anglii Henrykiem III a Ludwikiem IX , królem Francji. Podpisany 4 grudnia 1259 oddawał formalnie pod władzę Francji utracone za rządów Jana bez Ziemi Normandię , Maine , Andegawenię i Poitou . Monarcha angielski zachował prawa do Gaskonii i części Akwitanii jednak jako wasal Ludwika, który zobowiązał się wycofać pomoc dla buntu możnych.

Traktat paryski (1763)

Kończył wojnę siedmioletnią 1756 - 1763 między Wlk. Brytanią a Francją i Hiszpanią . Utwierdził rosnącą dominację kolonialną Wlk. Brytanii. Francja musiała odstąpić jej Senegal w Afryce, śródziemnomorską Minorkę oraz w w Ameryce:

• ziemie Nowej Francji (dzisiejsza południowa Kanada ),
• wschodnią część Luizjany po Missisipi , zaś pozostałą część Hiszpanii jako rekompensatę za przejęcie przez Wlk. Brytanię Florydy
• wyspy w karaibskie Dominikę , Grenadę i Tobago ;

Traktat paryski (1783)

To właściwie 2 traktaty. Pierwszy kończył wojnę wyzwoleńczą między Stanami Zjednoczonymi a Wlk. Brytanią toczoną w latach 1775 - 1783 , która uznała niepodległość USA. Drugi traktat został zawarty między Wlk. Brytanią a sojusznikami USA – Francją i Hiszpanią. Odwracał on część niekorzystnych dla Francji rozstrzygnięć z traktatu z roku 1763. Pod władzę Paryża wróciły wyspa Tobago, Senegal oraz posiadłości w Indiach . Hiszpania przejęła oddaną Florydę oraz Minorkę. Zjednoczone Królestwo uzyskało atol Providence oraz archipelag Bahamy .

Traktat paryski (1814)

Traktat paryski (1815)

Podpisany po ostatecznej klęsce Napoleona. Odbierał pokonanej Francji graniczne miasta i twierdze na rzecz Holandii , Prus, Szwajcarii , Królestwa Sardynii i Austrii, obciążał ją takę znaczną kontrybucją w wysokości 700 mln franków i kosztami okupacyjnych wojsk w ciągu następnych 3–5 lat.

Traktat paryski (1856)

Zawarty w wyniku obrad kongresu paryskiego, który odbył się po wojnie krymskiej 1853 - 1856 . Podpisany z jednej strony przez przedstawicieli Rosji , a z drugiej — Wielkiej Brytanii , Francji , Turcji , Sardynii , Austrii i Prus . Na jego mocy Rosja zwróciła Turcji zajęty podczas działań wojennych Kars . Ogłoszono neutralność i demilitaryzację Morza Czarnego , swobodę żeglugi na Dunaju pod kontrolą dwóch międzynarodowych komisji. Rosja oddała Mołdawii deltę Dunaju i przyległą do niej część południowej Besarabii . Wszystkie państwa zobowiązały się do nieingerencji w wewnętrzne sprawy Turcji i wspólnie gwarantowały autonomię Mołdawii i Wołoszczyzny oraz Serbii w ramach imperium osmańskiego . Jedna z załączonych do traktatu konwencji zabroniła Rosji budowy umocnień na Wyspach Alandzkich . Traktat osłabił pozycję Rosji na Bliskim Wschodzie, spowodował zaostrzenie się sprawy wschodniej.

Traktat paryski (1898)

Podpisany 10 grudnia 1898 kończył kolonialną wojnę hiszpańsko-amerykańską. Pokonana Hiszpania zmuszona była odstąpić USA wszystkie swoje pozostałe kolonie: Kubę (pozorna niepodległość pod okupacją USA, oficjalny protektorat od 1901 ), Portoryko , Filipiny i wyspę Guam na Pacyfiku.

Traktat paryski (1920)

Oddawał sprzymierzonej z Ententą Rumunii pozostałą po carskiej Rosji Besarabię .

Traktaty paryskie (1947)

Patrz Pokój paryski (1947)

Traktat paryski (1951)

Ustanawiał Europejską Wspólnotę Węgla i Stali , która była jednym z zalążków EWG a w konsekwencji Wspólnoty Europejskiej . Podpisany przez Francję, RFN , Belgię , Holandię, Luksemburg i Włochy 18 kwietnia 1951 . Celem tej organizacji międzynarodowej było powołanie do życia wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu węglowego i stalowego. Traktat ten został podpisany na 50 lat, w związku z czym obecnie przestał już obowiązywać.

Inne

Czasami można zetknąć się z użyciem tego określenia w stosunku do traktatów pokojowych kończących rozliczenia po I wojnie światowej z państwami centralnymi po podpisaniu traktatu pokojowego w Wersalu z Niemcami (Saint-Germain z Austrią, Neuilly z Bułgarią i Trianon z Węgrami w 1919 , Sèvres z Turcją w 1920 ) oraz umów podpisanych między USA a Wietnamem , które kończyły wojnę wietnamską w 1973