II wojna światowa

• wojna w Azji i na Pacyfiku
• wojna w Europie
• wojna w Polsce

Pozostałe wydarzenia w Polsce

• 1 stycznia – powstała zdominowana przez komunistów podziemna Krajowa Rada Narodowa , jej przewodniczącym został Bolesław Bierut .
• 3 stycznia – oddziały Armii Czerwonej przekroczyły przedwojenną wschodnią granicę Rzeczypospolitej .
• 15 stycznia – siłami Okręgu Wołyń AK ( 27 Wołyńska Dywizja Piechoty ) rozpoczęto na Wołyniu akcję "Burza" .
• 29 stycznia – miała miejsce masakra w Koniuchach .
• 1 lutego – Armia Krajowa dokonała zamachu na Franza Kutscherę , szefa SS i policji Dystryktu Warszawskiego.
• 9 lutego – Gestapo zamordowało ppor. Arkadiusza Deglera ps.”Grad” Szefa Sztabu Armii Ludowej na Okręg Częstochowski .
• 22 lutego – oddział UPA dokonał w nocy z 22 na 23 lutego masakry 131 Polaków w Berezowicy Małej .
• 28 lutego – 14 Dywizja Grenadierów SS (1 ukraińska) i Ukraińska Powstańcza Armia zmasakrowały ludność polską we wsi Huta Pieniacka . Zamordowano 800-1200 osób.
• 10 marca – kilkuset ukraińskich mieszkańców Sahrynia zostało zamordowanych przez polskie podziemie.
• 12 marca – 365 Polaków zostało zamordowanych w Palikrowach przez oddział SS .
• 15 marca – Rada Jedności Narodowej opublikowała deklarację programową "O co walczy naród polski".
• 24 marca
  • niemiecka akcja represyjna w miejscowości Markowa wobec rodziny Ulmów oraz ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Szallów i Goldmanów. Zginęło 9 Polaków, w tym nienarodzone dziecko w 9 miesiącu ciąży i 8 Żydów.
  • z obozu jenieckiego Stalag Luft III w Żaganiu uciekło 80 lotników. Tylko trzech nie złapano.
• 6 kwietnia – co najmniej 38 Polaków zginęło w ataku bandy UPA na Sołotwinę .
• 10 kwietnia – Rudolf Vrba i Alfred Wetzler uciekli z obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau .
• 16 kwietnia – ukraińscy żołnierze 14 Dywizji Grenadierów SS dokonali masakry ludności polskiej w Chodaczkowie Wielkim , w której zginęły 862 osoby.
• 19 - 21 kwietnia – rzeź wołyńska : UPA dokonała masakry ok. 500 Polaków i polskich Ormian w Kutach .
• 26 kwietnia – prezydent Władysław Raczkiewicz wydał dekret o tymczasowej organizacji władz na terytorium Rzeczypospolitej.
• 4 maja – w Owczarni na Lubelszczyźnie oddział Armii Ludowej podstępnie rozbroił i wymordował 18 partyzantów Armii Krajowej , a 13 dalszych zranił.
• 9 maja – banda UPA dokonała w nocy na 10 maja masakry polskiej ludności we wsi Derżów .
• 20 maja – patrol AK odnalazł nad Bugiem niewybuch niemieckiej rakiety V-2 .
• 22 maja – banda UPA dokonała masakry w Bryńcach Górnych , zginęło od 120 do 145 osób.
• 24 maja – w Szymbarku w odwecie za zastrzelenie Niemca rozstrzelano 10 działaczy z Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski" .
• 7 lipca – operacja "Ostra Brama" . Oddziały Armii Krajowej w sile 15 000 żołnierzy brały udział w walkach o Wilno razem z Armią Czerwoną . Po zakończeniu walk polskie oddziały zbrojne zostały rozbrojone i internowane przez NKWD .
• 20 lipca – w Moskwie utworzono PKWN pod przewodnictwem Edwarda Osóbki-Morawskiego .
• 21 lipca
  • w Moskwie powstał zależny od Stalina Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN - przewodniczący Edward Osóbka-Morawski , zastępcy Wanda Wasilewska i Andrzej Witos ).
  • utworzono Resort Bezpieczeństwa Publicznego PKWN .
• 22 lipca
  • ogłoszono Manifest Lipcowy .
  • 5 Dywizja Piechoty AK "Dzieci Lwowskich" i 14. Pułk Ułanów Jazłowieckich AK rozpoczęły walki o Lwów .
• 22 - 28 lipca – akcja "Burza" we Lwowie . Oddziały AK , wspierając jako jednostki piechoty zmotoryzowane oddziały Armii Czerwonej , przyczyniły się znacznie do wyzwolenia Lwowa. Po zakończeniu walk oddziały AK zostały rozbrojone, zaś dowódcy wezwani przez sowietów na naradę, aresztowani i uwięzieni.
• 22 - 30 lipca – akcja Burza na Lubelszczyźnie . W ciągu 9 dni zaciętych walk oddziały AK samodzielnie wyzwoliły: Bełżec , Kock , Lubartów , Poniatową , Szczebrzeszyn , Urzędów , Wąwolnicę i Zamość .
• 23 lipca
  • wyzwolono obóz koncentracyjny w Majdanku , na terenie obozu Rosjanie natychmiast utworzyli obóz filtracyjny NKWD dla żołnierzy AK i NSZ , wykorzystując w tym celu infrastrukturę hitlerowską.
  • PKWN wydał dekret o podporządkowaniu spraw dotyczących AK .
• 30 lipca – Armia Krajowa wyzwoliła Mińsk Mazowiecki .
• 1 sierpnia
  • 1 sierpnia - wybuchło powstanie warszawskie .
  • siedzibę PKWN przeniesiono do Lublina .
• 6 sierpnia – pierwszy napad UPA na Baligród .
• 16 sierpnia – napad UPA na Muczne .
• 31 sierpnia – PKWN wydał dekret o karach dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy i zdrajców narodu polskiego.
• 6 września – PKWN wydał dekret o reformie rolnej.
• 21 września – Centralny Komitet Ludowy uznaje Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego za rząd tymczasowy.
• 23 września – wydano dekret PKWN - Kodeks Karny Wojska Polskiego.
• 2 / 3 października – w Ożarowie podpisano honorowy akt o kapitulacji powstania warszawskiego . Rozpoczęto systematyczne wyburzanie miasta.
• 4 października – Rada Ministrów podjęła uchwałę o żałobie narodowej z powodu kapitulacji Warszawy .
• 7 października – utworzono Milicję Obywatelską pod kierownictwem Franciszka Jóźwiaka .
• 7 / 8 października – w nocy oddziały AK podjęły nieudaną próbę rozbicia więzienia UB na zamku w Rzeszowie .
• 12 października – premier rządu RP Stanisław Mikołajczyk przybył do Moskwy w trakcie rozmów Stalin - Churchill .
• 12 / 13 października – w nocy dwóch oficerów wywodzących się z AK wyprowadziło z koszar do konspiracji 636 żołnierzy 31 Pułku Piechoty LWP . Była to największa tego typu dezercja z Ludowego Wojska Polskiego.
• 23 października – utworzono Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie .
• 24 listopada – doszło do najtragiczniejszej w dziejach polskich kolei katastrofy w Barwałdzie Średnim .
• 29 listopada – po dymisji Stanisława Mikołajczyka premierem Rządu RP został Tomasz Arciszewski , niepodległościowy działacz PPS .
• 1 grudnia – ukazał się pierwszy numer Polskiej Kroniki Filmowej .
• 21 grudnia – Leopold Okulicki został dowódcą Armii Krajowej .
• 26 grudnia – zakończono akcję cichociemnych .
• 28 grudnia – wprowadzono wojenną cenzurę korespondencji i rozmów telefonicznych.
• 31 grudnia – w Lublinie KRN powołała w miejsce PKWN Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej . Premierem został Edward Osóbka-Morawski , wicepremierem Władysław Gomułka .

Pozostałe wydarzenia na świecie

• 4 stycznia – początek bitwy o Monte Cassino .
• 16 stycznia – Francja : znacjonalizowano zakłady Renault , produkujące samochody osobowe, ciężarowe, maszyny rolnicze.
• 12 lutego – Adolf Hitler wydał rozkaz usunięcia ze stanowiska szefa Abwehry admirała Wilhelma Canarisa .
• 14 lutego – wybuchło powstanie antyjapońskie na Jawie .
• 15 lutego – rozpoczęła się druga bitwa o Monte Cassino .
• 17 lutego – Amerykanie rozpoczęli atak na wyspę Truk .
• 15 marca
  • rozpoczęła się trzecia bitwa o Monte Cassino .
  • ustanowiono hymn ZSRR , który zastąpił Międzynarodówkę .
• 16 marca – w ZSRR utworzona została 1. Armia Polska .
• 19 marca – w związku z próbami wycofania się z wojny przez Węgry Niemcy zajęły ten kraj.
• 24 marca – we włoskich podziemnych kamieniołomach Fosse Ardeatine Niemcy rozstrzelali 355 osób w odwecie za zamach na oddział Wehrmachtu .
• 21 kwietnia – kobiety we Francji uzyskały prawo do głosowania .
• 22 kwietnia – na polecenie Winstona Churchilla w radiu BBC odegrano po raz pierwszy za granicą nowy hymn ZSRR .
• 10 maja – Filadelfia : na XXVI Międzynarodowej Konferencji Pracy przyjęto Deklarację Filadelfijską .
• 18 maja
  • żołnierze II Korpusu zdobyli twierdzę Monte Cassino .
  • Związek Radziecki deportował Tatarów Krymskich .
• 24 maja – na Islandii przeprowadzono referendum w sprawie przyszłości i ustroju politycznego kraju.
• 4 czerwca – wojska amerykańskie wkroczyły do Rzymu .
• 6 czerwca – rozpoczął się desant na Normandię .
• 17 czerwca – Islandia oficjalnie ogłosiła się republiką.
• 1 lipca – rozpoczęła się konferencja w Bretton Woods .
• 7 lipca – w Göteborgu , Szwed Gunder Hägg ustanowił rekord świata w biegu na 1 500 m wynikiem 3:43,0 s.
• 18 lipca – premier Japonii Hideki Tojo podał się do dymisji.
• 20 lipca – nieudany zamach na Hitlera w jego kwaterze w Kętrzynie .
• 4 sierpnia – Gestapo aresztowało w Holandii Annę Frank i jej rodzinę.
• 7 sierpnia – rozpoczęła się bitwa pod Falaise .
• 15 sierpnia – Operacja Dragoon : wojska amerykańskie (7.Armia), francuskie, brytyjskie i kanadyjskie wylądowały na południu Francji (pomiędzy Cannes a Tulonem ).
• 17 sierpnia – wybuch powstania paryskiego.
• 25 sierpnia – wyzwolenie Paryża .
• 27 sierpnia
  • w Sztokholmie , Szwedka Anna Larsson ustanowiła rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 2:15,9 s.
  • amerykańska 7.Armia opanowała Marsylię .
• 28 sierpnia – proklamowano Słowackie Powstanie Narodowe .
• 3 września – francuscy maquis wyzwolili Lyon .
• 5 września – ZSRR wypowiedziało wojnę Bułgarii .
• 12 września
  • pierwotny podział Berlina na trzy strefy okupacyjne.
  • wstępne ustalenia rozejmowe z Rumunią po II wojnie światowej.
• 17 września – początek operacji Market Garden .
• 19 września – Moskwa : Finlandia i ZSRR zawarły rozejm. Finowie podjęli walkę z Niemcami .
• 19 października – utworzenie "tymczasowego rządu narodowego" Węgier w zajętym przez wojska radzieckie Debreczynie .
• 20 października – partyzanci jugosłowiańscy i oddziały Armii Czerwonej ostatecznie wyzwolili Belgrad .
• 1 listopada – w Wielkiej Brytanii powstało Towarzystwo Wegańskie (Vegan Society).
• 12 listopada – podczas nalotu bombowców Royal Air Force zatopiono niemiecki pancernik Tirpitz .
• 16 grudnia – Niemcy rozpoczęli ofensywę w Ardenach .
• 28 grudnia – Węgry wypowiedziały wojnę III Rzeszy .
• 30 grudnia – Czechosłowacja uznała Rząd Tymczasowy RP.
• Powstał Krajowy Kongres Indian Amerykańskich .

Urodzili się

• 1 stycznia - Zdzisław Ambroziak , polski siatkarz i dziennikarz sportowy (zm. 2004 )
• 8 stycznia - Terry Brooks , amerykański pisarz fantasy
• 9 stycznia - Jimmy Page , brytyjski gitarzysta rockowy ( Led Zeppelin )
• 10 stycznia - Mieczysław Kosz , polski pianista jazzowy (zm. 1973 )
• 11 stycznia - Maciej Damięcki , polski aktor
• 23 stycznia - Rutger Hauer , amerykański aktor
• 27 stycznia - Mairead Corrigan , irlandzka laureatka Pokojowej Nagrody Nobla
• 4 lutego - Stefan Niesiołowski , polski polityk
• 8 lutego - Anna Górna , polska scenarzystka i reżyser
• 10 lutego - Jean-Daniel Cadinot , francuski reżyser filmowy (zm. 2008 )
• 13 lutego - Jan Peszek , polski aktor
• 14 lutego - Alan Parker , brytyjski aktor i reżyser filmowy
• 15 lutego - Dżochar Dudajew , czeczeński polityk, Prezydent Czeczenii (zm. 1996 )
• 27 lutego - Ken Grimwood , amerykański pisarz (zm. 2003 )
• 8 marca - Waldemar Łysiak , polski pisarz i publicysta
• 26 marca - Diana Ross , amerykańska piosenkarka i aktorka
• 9 kwietnia - Stanisław Żelichowski , polski polityk
• 18 kwietnia - Jan Rulewski , polski polityk
• 20 kwietnia - Andrzej Gałażewski , polski polityk
• 19 kwietnia - Jan Szyszko , polski leśnik, profesor i polityk
• 28 kwietnia - Günter Verheugen , niemiecki polityk i dyplomata
• 1 maja - Józef Serafin , polski organista i pedagog
• 4 maja - Edmund Wnuk-Lipiński , polski socjolog
• 14 maja - George Lucas , amerykański producent fimowy
• 20 maja - Joe Cocker , angielski piosenkarz i kompozytor
• 26 maja - Bogdan Blindow , polski animator kultury (zm. 1997 )
• 4 czerwca - Franciszek Stefaniuk , polski polityk
• 13 czerwca - Ban Ki-moon , południowokoreański polityk, sekretarz generalny ONZ
• 13 lipca - Ernő Rubik , węgierski architekt
• 27 lipca - Bobbie Gentry , amerykańska piosenkarka country
• 11 sierpnia - Peter Schmidt , niemiecki pisarz
• 20 sierpnia - Rajiv Gandhi , indyjski polityk (zm. 1991 )
• 8 września - Mira Kubasińska , polska wokalistka zespołu Breakout (zm. 2005 )
• 12 września
  • Władysław Szkop , polski polityk
  • Barry White , muzyk amerykański (zm. 2003 )
• 25 września - Michael Douglas , amerykański aktor
• 4 października - Józef Szaniawski , politolog , sowietolog , dziennikarz , pełnomocnik pułkownika Ryszarda Kuklińskiego
• 28 października - Tadeusz Iwiński , polski polityk
• 29 października - Magdalena Zawadzka , polska aktorka
• 2 listopada - Patrice Chereau , francuski reżyser i aktor
• 17 listopada - Danny DeVito , amerykański aktor
• 23 listopada - Piotr Wach , polski polityk
• 1 grudnia - John Densmore , amerykański muzyk, perkusista zespołu The Doors
• 2 grudnia
  • Botho Strauß , niemiecki pisarz
  • Connie Booth , amerykańska aktorka
• 9 grudnia - Neil Innes , brytyjski aktor i kompozytor
• 25 grudnia - Waldemar Wiązowski , polski polityk

Zmarli

• 13 stycznia - Zygmunt Biesiadecki , polski aktor (ur. 1894 )
• 1 lutego - Franz Kutschera , funkcjonariusz hitlerowski (ur. 1904 )
• 4 lutego - Bronisław Pietraszewicz , harcerz, dowódca I plutonu batalionu Parasol (ur. 1922 )
• 9 lutego – Arkadiusz Degler , polski żołnierz AL (ur. 1920 )
• 11 lutego – Paweł Kubicki , polski duchowny katolicki, biskup sandomierski (ur. 1871 )
• 6 kwietnia - Cvitan Galić , chorwacki pilot myśliwski (ur. 1909 )
• 14 kwietnia - Nikołaj Fiodorowicz Watutin , radziecki generał, wówczas d-ca 1 Frontu Ukraińskiego (ur. 1901 )
• 22 kwietnia - Arthur Kickton , niemiecki architekt (ur. 1861 )
• 11 maja - Antoni Kucharczyk , polski poeta ludowy (ur. 1874 )
• 14 maja - Tadeusz Zieliński , polski filolog klasyczny (ur. 1859 )
• 5 czerwca - Józef Beck , polski polityk (ur. 1894 )
• 16 czerwca - George Junius Stinney , najmłodsza ofiara krzesła elektrycznego (ur. 1929 )
• 3 lipca - Adolf Nowaczyński , polski satyryk i publicysta (ur. 1876 )
• 21 lipca - Claus von Stauffenberg , niemiecki oficer (ur. 1907 )
• 26 lipca – Paweł Finder , polski działacz komunistyczny, I sekretarz PPR (ur. 1904 )
• 31 lipca - Antoine de Saint-Exupéry , francuski pisarz (ur. 1900 )
• 2 sierpnia - Krystyna Krahelska , harcerka (ur. 1914 )
• 4 sierpnia - Krzysztof Kamil Baczyński , polski poeta czasu wojny (ur. 1921 )
• 5 sierpnia
  • Jędrzej Moraczewski , polski polityk (ur. 1870 )
  • Janusz Zeyland , polski lekarz (ur. 1896 )
  • Stefan Ossowiecki , polski inżynier zajmujący się zjawiskami paranormalnymi (ur. 1877 )
  • Józef Marian Piasecki , polski doktor medycyny (ur. 1894 )
• 6 sierpnia - Tadeusz Jachimowski , polski ksiądz, pułkownik, naczelny kapelan AK (ur. 1892 )
• 7 sierpnia - Jadwiga Falkowska , harcmistrzyni Rzeczypospolitej (ur. 1889 )
• 8 sierpnia
  • Juliusz Kaden-Bandrowski , polski pisarz i publicysta (ur. 1885 )
  • Antoni Szczęsny Godlewski , uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1923 )
• 10 sierpnia
  • Wanda Miłaszewska , polska pisarka (ur. 1894 )
  • Stanisław Miłaszewski , polski dramatopisarz, poeta i tłumacz (ur. 1886 )
• 14 sierpnia - Jerzy Jagiełło , porucznik, harcmistrz, powstaniec warszawski (ur. 1923 )
• 16 sierpnia
  • Tadeusz Gajcy , polski poeta czasu wojny (ur. 1922 )
  • Zdzisław Stroiński , polski poeta czasu wojny (ur. 1921 )
  • Roman Padlewski , polski kompozytor, muzykolog, dyrygent (ur. 1915 )
• 17 sierpnia - Zbigniew Banaś , harcerz Szarych Szeregów (ur. 1928 lub 29 )
• 18 sierpnia - Jan Romocki Bonawentura , podpor. AK , podharcmistrz, poeta (ur. 1925 )
• 19 sierpnia - Tadeusz Semadeni , wiceprokurator, sędzia, polski rekordzista w pływaniu (ur. 1902 )
• 19 sierpnia – Günther von Kluge , niemiecki feldmarszałek (ur. 1882 )
• 20 sierpnia - Włodzimierz Pietrzak , polski poeta, prozaik i krytyk literacki (ur. 1913 )
• 22 sierpnia
  • Jozef Hanula , słowacki artysta malarz (ur. 1863 )
  • Lucjan Szenwald , polski poeta (ur. 1909 )
• 23 sierpnia - Seweryn Dziubałtowski , polski botanik i fitosocjolog (ur. 1883 )
• 25 sierpnia - Stanisław Leopold , harcmistrz, powstaniec warszawski (ur. 1918 )
• 27 sierpnia - Marian Buczyński , plutonowy, powstaniec warszawski (ur. 1921 )
• 31 sierpnia
  • Józef Archutowski , polski ksiądz katolicki, teolog, profesor UW (ur. 1879 )
  • Jan Kajus Andrzejewski , harcmistrz, powstaniec warszawski (ur. 1913 )
• 1 września - Zygmunt Batowski , polski historyk sztuki, muzeolog (ur. 1876 )
• 2 września - Piotr Słonimski , major, docent, lekarz, zoolog, histolog, embriolog (ur. 1893 )
• 4 września - Eugeniusz Stasiecki , harcmistrz, instruktor Szarych Szeregów (ur. 1913 )
• 10 września - Józef Szczepański , poeta, żołnierz AK baonu "Parasol" (ur. 1922 )
• 15 września - Andrzej Romocki , harcmistrz, kapitan AK-Szarych Szeregów (ur. 1923 )
• 16 września
  • Lidia Daniszewska , sanitariuszka, łączniczka (ur. 1923 )
  • Eugeniusz Romański , kapitan, powstaniec warszawski (ur. 1918 )
• 20 września - Witold Modelski , powstaniec warszawski, łącznik (ur. 1932 )
• 22 września - Jerzy Weil , podharcmistrz, porucznik, powstaniec warszawski (ur. 1923 )
• 25 września - Eugeniusz Lokajski , polski lekkoatleta, olimpijczyk, fotografik, żołnierz AK (ur. 1908 )
• 27 września - Siergiej Michajłowicz Prokudin-Gorski , rosyjski fotografik (ur. 1863 )
• 29 września - Alfons Kotowski , major, powstaniec warszawski (ur. 1899 )
• 11 października - Józef Kałuża , polski piłkarz (ur. 1896 )
• 14 października - Erwin Rommel , niemiecki feldmarszałek, dowódca Afrika Korps (ur. 1891 )
• 17 października - Zenon Przesmycki , polski poeta, krytyk literacki i wydawca (ur. 1861 )
• 24 października - Louis Renault , francuski wynalazca i przedsiębiorca. (ur. 1877 )
• 2 listopada - Karol Irzykowski , polski prozaik, dramaturg, krytyk literacki, teoretyk filmu (ur. 1873 )
• 9 listopada - Paul Fridolin Kehr , niemiecki historyk i dyplomatyk(ur. 1860 )
• 14 listopada – Otto Schimek , austriacki żołnierz, rozstrzelany za odmowę wykonania wyroku śmierci na polskich cywilach (ur. 1925 )
• 5 grudnia – Julian Grobelny , polski działacz socjalistyczny , przewodniczący Żegoty (ur. 1893 )
• 15 grudnia - Glenn Miller , amerykański puzonista (ur. 1904 )
• 19 grudnia - Paul Blau , niemiecki duchowny, superintendent generalny Kościoła Ewangelicko-Unijnego w Wielkopolsce (ur. 1861 )
• 30 grudnia - Romain Rolland , francuski pisarz (ur. 1866 )

Zdarzenia astronomiczne

• 25 stycznia - całkowite zaćmienie Słońca

Nagrody Nobla

• z fizyki - Isidor Isaac Rabi
• z chemii - Otto Hahn
• z medycyny - Joseph Erlanger , Herbert Gasser
• z literatury - Johannes Jensen
• nagroda pokojowa - Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża

Zobacz też

• Oskary w roku 1944
• 1944 w filmie
• 1944 w muzyce
• 1944 w literaturze
• 1944 w informatyce

Święta ruchome

• Tłusty czwartek : 17 lutego
• Ostatki : 22 lutego
• Popielec : 23 lutego
• Niedziela Palmowa : 2 kwietnia
• Wielki Czwartek : 6 kwietnia
• Wielki Piątek : 7 kwietnia
• Wielka Sobota : 8 kwietnia
• Wielkanoc : 9 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny : 10 kwietnia
• Wniebowstąpienie : 18 maja
• Zesłanie Ducha Świętego : 28 maja
• Boże Ciało : 8 czerwca