Rutherford (Rf, łac. rutherfordium), wcześniej unnilquadium (Unq) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym , nie występujący naturalnie na Ziemi . Nazwa pochodzi od nazwiska fizyka Ernesta Rutherforda . Posiada on własności chemiczne podobne do hafnu .

Zidentyfikowane zostały jego izotopy z przedziału mas 253-268.

Izotop 260 został prawdopodobnie otrzymany (istnieją co do tego duże kontrowersje) w 1964 roku w Dubnej przez zespół założony przez I. Kurczatowa w Rosji, przez bombardowanie izotopu ²⁴⁹ Cf jądrami izotopu ¹² C

Podobny eksperyment wykonany przez grupę A. Ghiorso w 1969 roku na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley doprowadził do otrzymania izotopu 257^[1]. Wyniki Ghiorso stoją w sprzeczności z wynikami zespołu z Dubnej i dlatego obecnie kwestionuje się prawo Rosjan do pierwszeństwa otrzymania tego pierwiastka.

Rosjanie nazwali w latach 70. XX w. po śmierci Kurczatowa ten pierwiastek od jego nazwiska – kurczatow (Ku), zaś Amerykanie używali nazwy zaproponowanej przez Ghiorso od nazwiska Ernesta Rutherforda – rutherford. Komisja nazewnicza IUPAC zdecydowała w 1989 roku, że pierwiastek ten będzie nazywał się tymczasowo unnilquadium, co pochodzi od jego liczby atomowej . W 1997 roku zaaprobowana została amerykańska propozycja nazwy.

Przypisy